Sonbahar ve Kış Bahçe Bakım İşleri

SONBAHAR DÖNEMİ 

 Sonbahar bahçe işlerinin yoğunluk kazandığı en önemli ve faal mevsimidir.

EYLÜL

• Sonbahar yağmurları İle birlikte toprak tavını almağa başlamıştır. Bu durumda toprağın mutlaka işlenmesi lazımdır.
• Sonbaharda, (hatta ilkbaharda) dikilecek fidanların yerleri hazırlanır, çukurları açılır.
• Ot mücadelesine devam edilir, kaymaklanma olursa toprağın hemen çapalanmasına dikkat edilir.
• Fakir toprakların iyileştirilmesi İşlemleri devam eder ve bu toprakların üzerine yukarıda anlatıldığı üzere, organik gübre serpilip çapalanarak toprağa yedirilir.
• Tüplü ve kaplı fidanlar dikilebilir. Sonbahar dikimlerini uygun hava koşullan meydana geldiğinde hemen yapmanın, fidanların köklerinin çalıştırma olanağı bulabilmesi açısından, çok yararlıdır.
• Kışlık çiçek fideleri ve ilkbaharda çiçek açan soğanlı bitkiler dikilebilir.
• Büyük ağaçların yer değiştirmesi yapılabilir.
• Ağustos'ta yetiştirilemeyen budama işlemlerine Eylül ortalarına kadar devam edilir.
• Yağmur ve yağışlar yeterli değilse sulamaya devam edilir.
• Dökülmeye başlayan yapraklar temizlenir.
• Yeni çim alanı yapımına devam edilir. Bunun için en uygun zamandır. Çimler sulanır. Çimlerin ilk biçimi yapılacaksa, bunun iyi bilenmiş bir tırpanla yapılması zorunluğunu bir kere daha hatırlayalım.

EKİM

• toprağı derince kazarak altını üstüne getirme (kirizma), Belleme, çapa, fidan çukuru açılması gibi toprak işleme faaliyetleri için en uygun ay ekim ayıdır.
• Toprak işlerken organik gübre verilmelidir. Kaplı-tüplü her türlü fidan dikilebilir.
• Yağışlar yeterli değilse sulamaya devam edilir. Zira, bitkilerin toprakta yeterli kadar neme kavuşmadan kışa girmeleri sakıncalıdır.
• Çim alanlarında sulama, sıkıştırma ve biçme işlemleri devam eder. Hazırlanan yeni alanlara çim tohumu ekilir.

KASIM

• Hava koşullarının elverdiği oranda toprağın işlenmesine devam edilir.
• Kök diplerinin torf, yaprak çürüntüsü, kompost ve organik gübrelerle örtülmesi, o ağacın kış koşullarına hazırlanması yönünden iyi olur.
• Toprak işlenirken gübre verilir.
• Kasım ayı klasik olarak tam bir fidan dikme mevsimidir. Tüplü, topraklı, topraksız her türlü fidan (tabii, taksonun özellikleri dikkate alınarak topraklı veya topraksız veya tüplü olabileceğini hatırlayalım.) dikimine başlanır ve bu işleme donlu günlere kadar devam edilir.
• Budama için de en ideal aydır. Budanan dal ve sürgünlerin uçları kışın donarsa, bu ölü uçlar ilkbaharda yeniden kesilir.
• Yağışların yetersiz olması durumunda sulamaya devam edilir. Özellikle yeni dikilen fidanlara mutlaka su vermek gerektiği hiç unutulmamalıdır.
• Kış koşullarına karşı duyarlı olan bitkilerin dipleri kabartılmalı ve
  mümkünse uygun bir malzeme ile sarılmalıdır.
• İlkbaharda çimlenecek alanların toprağı derince kazarak altını üstüne getirme (kirizma) ve drenajı yapılır.

KIŞ DÖNEMİ 
Kış aylan bitkilerde (istisnalar dışında) genelde vejetasyonun durduğu ölü bir mevsim, bir bakıma latant dönemidir. Bahçe ile ilgili işlem ve eylemler de buna göre ya tamamen durur veya iyice yavaşlar.

ARALIK

• Havalar uygun ise her türlü toprak işlemeleri yapılabilir
• İbreli ağaç ve ağaççıklara, derin budanmış bitkilere toprak işlemesi sırasında organik gübre verilmesi iyi olur.
• Don yoksa her türlü fidan dikilir.
• Hatta donlu havalarda büyük ve ibreli ağaçların nakli ve yer değiştirmesi emniyetle yapılır.
• Budamalara devam edilir.
• Kışı sert gecen yörelerimizde bitkilerin kök boğazındaki topraklar kabartılmalıdır. Bu sırada kabartılan toprağa, torf, yaprak çürüntüsü, kaba organik gübre gibi koruyucu malzeme karıştırılarak toprak nemini donlardan korumuş oluruz:
• Gene fazla karlı günlerde özellikle ibreli ağaçların dallarına zarar verecek kar tabakası temizlenmelidir.
• Çim alanlarında kış gübrelemesi yapılır. Bunun için 100 metrekare alana 2-2,5 metreküp hesabıyla çok iyi yanmış ve elenmiş organik gübre kullanılmalıdır. Kumlama yapılmamışsa, gübreye elenmiş dere kumu karıştırmayı unutmamalıyız. Gübre ve dere kumu tırmıkla karıştırılarak toprağa yedirilir.
• Kış gübrelemesi Ocak ve Şubat ayına kadar yapılabilir.

OCAK

• Uygun hava koşullarında gerekirse toprak işlenebilir. Her toprak işlemesinde toprağa organik gübre verilmesi gerektiğini bir kere daha vurgulayalım.
• Her türlü fidan rahatlıkla ve korkusuzca dikilir. Büyük ağaçların, yukarıda belirtildiği gibi yer değiştirmeleri yapılır.

ŞUBAT

• Toprak işleme için oldukça uygun bir aydır.
• Fidan çukurları açılır, belleme yapılır ve tabii gübre verilmesi ihmal edilmez.
• Donsuz gübrelerde dikime devam edilir.
• Keza büyük ağaçların nakline devam edilir.
• Kışın yapraklarını döken ağaçların yaşlı ve belli istikamete büyümesini islemediğimiz dalları dipten kesilir.
• Genç dal ve sürgünlerin kısaltılması, seyreltilmesi yapılır.
• Aşılı fidanların diplerinden çıkan "yabani sürgün" ler dipten kesilerek ağacın aşısız hali olan aslına dönmesine engel olunur.
• Kökleri gevşeyen ya da yeni dikilmiş olan fidanların kökleri sıkıştırılır.
• Çim alanlarında kış gübrelenmesine devam edilir.